شیوع سوء تغذیه در کودکان زیر پنج سال شهر بیرجند در سال ۱۳۹۰

زمینه و هدف: اکثر مطالعات انجام شده در رابطه با سوء تغذیه در ایران، بر اساس استانداردهای nchs بوده است؛ در صورتی که امروزه، مطالعه بر اساس استانداردهای جدید who توصیه می شود. مطالعه حاضر، به منظور تعیین شیوع سوء تغذیه در کودکان زیر پنج سال شهر بیرجند، بر اساس استانداردهای جدید who انجام شد.  روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی، بر روی 480 کودک زیر پنج سال که به صورت خوشه ای چندمرحله ای، از سطح مراکز بهداشتی- درمانی شهر بیرجند انتخاب شده بودند، در سال 1390 انجام شد. همزمان با اندازه گیری قد و وزن کودک، اطلاعات دموگرافیک کودک و والدین، در مصاحبه با مادر در پرسشنامه ثبت شد. بررسی سوء تغذیه، بر اساس محاسبه سه شاخص وزن به سن (کم وزنی)، وزن به قد (لاغری) و قد به سن (کوتاهی قد) انجام گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار spss (ویرایش 15) و به وسیله آزمون کای اسکوئر در سطح α=0/05 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از 480 کودک مورد مطالعه،4/50% پسر بودند و 3/93% وزن هنگام تولد مساوی و یا بالای 2500 گرم و 56% بالای 24 ماه سن داشتند. 7/57%کودکان، رتبه اول تولد را داشتند. بر اساس استانداردهای جدید who، از نظر شاخص کم وزنی، 7/93% کودکان وزن طبیعی و 3/6% کم وزن (5% کم وزن متوسط و 3/1% کم وزن شدید) بودند. از نظر شاخص کوتاه قدی، 2/90% کودکان قد طبیعی و 8/9% کوتاه قد (7/7% کوتاه قد متوسط و 1/2% کوتاه قد شدید) بودند. شیوع کم وزنی و کوتاه قدی، به طور معنی داری در کودکان با وزن تولد کمتر از 2500 گرم بیشتر بود (p<0/001). از نظر شاخص لاغری، 2/99% کودکان طبیعی و 8/0% مبتلا به لاغری متوسط بودند.  نتیجه گیری: براساس مقایسه نتایج حاصل از مطالعه حاضر با مطالعات مشابه، وضعیت تغذیه ای کودکان زیر پنج سال شهر بیرجند از وضعیت مناسبی برخوردار است. با توجه به ارتباط معنی دار کم وزنی و کوتاهی قد با وزن کم زمان تولد، کنترل بیشتر حاملگی های پرخطر در جهت کاهش تولد نوزادان با وزن کم در زمان تولد، اقدامات آموزشی و حمایت های تغذیه ای برای این کودکان توصیه می شود.